Het Turkse leger | Armand Sağ

Zo nu en dan laait de discussie weer eens op over hoe sterk het leger van Turkije nu eigenlijk is. Een concreet antwoord heb je niet daarop, maar de feiten laten in ieder geval de volgende twee punten zien:

1. Turkije blijkt het één na sterkste leger van de NAVO te hebben;
2. In Europa wordt Turkije toch nog sterk onderschat.

Als we strikt kijken naar het eerste punt; dan zien we naast het troepenaantal van Turkije (in december 2008 openbaar gemaakt door TSK als ruim één miljoen gereedstaande soldaten[1]), ook dat het Anatolische land technologisch er erg goed voor staat. Zo heeft het ongeveer 40 kernbommen tot haar beschikking, waardoor het met recht bekend staat als 'het één na sterkste leger van de NAVO' (na de Verenigde Staten van Amerika respectievelijk).

Dit blijkt bevestigd te worden door het onderzoek van GFP (gerenommeerd op het gebied van militair onderzoek) uit 2008/2009, waaruit blijkt dat Turkije;

a) 33 miljoen 440 duizend 999 gezonde, geschikte en fitte burgers kan oproepen voor dienstplicht in geval van gevaar. In Turkije geldt er een dienstplicht variërend van minstens 3 weken tot een half jaar tot maximaal 15 maanden voor elke man na zijn twintigste, afhankelijk van het soort dienstplicht. Hierna behoudt Turkije het recht om elke fitte en gezonde man tot zijn 65ste leeftijd op te roepen voor actieve dienst in geval van oorlogsdreiging. Omdat elke man in Turkije minstens 6 maanden gevechtstraining heeft gevolgd (drie weken is alleen voor Turken met een dubbele nationaliteit wonend buiten Turkije), kan in principe elke gezonde en fitte man binnen enkele weken en/of maanden weer bijgeschoold en getraind worden tot soldaat. Hierdoor rekent men meestal de complete gezonde en vitte mannelijke bevolking tot de reserve-troepenmacht van Turkije. Nog eens 6 miljoen 204 duizend 894 burgers worden gerekend tot de beschikbare reserve maar door hun kwalificatie als 'niet-fit', gelden deze mensen als de reserve-'reserve-troepenmacht'.[2]
b) Elk jaar 1 miljoen 298 duizend 979 jongemannen mag verwelkomen als de nieuwe generatie dienstplichtigen van 20 jaar oud.[3]
c) Een militair budget heeft van 30 miljard 936 miljoen dollar.[4]

Daarnaast blijkt Turkije ook een indrukwekkend arsenaal aan voertuigen en wapens voor de landmacht, marine en luchtmacht te hebben. Deze blijken ook technologisch ontwikkeld te zijn, getuige de samenwerking tussen de Verenigde Staten en Turkije. Zo mag Turkije 40 van de ongeveer 90 B61-kernbommen gebruiken, deze bevinden zich op de NAVO-luchtmachtbasis İncirlik in Adana, Turkije. İncirlik is één van de slechts twee NAVO-luchtmachtbases in Turkije, welke beide officieel eigendom zijn van de Türk Silahlı Kuvvetleri (vertaald: 'Turkish Armed Forces'[5]) maar gebruikt mogen worden door NAVO-leden. In praktijk komt het erop neer dat de bases gebruikt worden door Turkse en Amerikaanse luchtmachtpersoneel.

Met het recht om de 40 kernbommen in İncirli te gebruiken, is Turkije één van de slechts vijf NAVO-lidstaten die gebruik mogen maken van de kernbommen die in dienst van de NAVO staan. Het gebruik is verder alleen gereserveerd voor België, Duitsland, Italië en Nederland.[6] Toch is het algemeen bekend dat Turkije al sinds jaren bezig is met het opzetten van een eigen nucleair programma. Vooral de oprichting van een nucleaire centrale in de Noord-Turkse havenstad Sinop, is al sinds 2006 aan de gang.[7] Amerika had toen al geprobeerd om Turkije op andere gedachte te brengen door te stellen dat "nucleaire wapens geheel in strijd was met het gedachtegoed van Atatürk, die tenslotte had gesteld 'Vrede in het thuisland, vrede in de wereld'."[8]

Met de reactie van de Verenigde Staten zou gesteld kunnen worden dat met het realiseren van haar eigen kernwapens, de macht van Turkije (minstens in de regio) niet meer proportioneel zou zijn met die van haar buurlanden (voor zover dat nu al het geval is dan). Van alle buurlanden van Turkije zouden (gezien de troepensterke, militaire uitgave en technologie) alleen Rusland en İran nog in de buurt kunnen komen. Alle drie de landen hebben namelijk een tamelijk grote troepenmacht; volgens schattingen van de World Almanac (februari 2011), Militaire Balans 2003-2004 en Global Fire Power.com (GFP), die overeenkomstig overgenomen zijn in respectievelijk de Turkse, Nederlandse en Engelse wikipedia-pagina's, komen de volgende aantallen tevoorschijn:

- Rusland wordt geschat tussen de 3.996.100 en 4.004.100 (= 1.245.000 + 2.400.000 + 359.100)[9] tot meer dan 20 miljoen soldaten (respectievelijk 21.476.000) volgens de Nederlandse wikipedia-bron, te hebben. Vooral de laatste bron laat toch nog de effecten van de Koude Oorlog in Nederland zien, alsmede de angst die er destijds (en wellicht nog steeds) heerste voor de Sovjet Unie. Als reële schatting lijkt vier miljoen meer van toepassing.
- İran doet het met aantallen zoals 2.833.000, 2.034.000 en 12.285.000[10] niet veel anders. De uitspatting van GFP uit 2008 lijkt onrealistisch waardoor de schatting vastgesteld kan worden op tussen de twee en drie miljoen.
- Voor Turkije lijken de schattingen nog consistent met 1.758.550, 1.041.500 en 1.042.700[11]. Hiermee lijkt het erop dat Turkije meer dan ruim één miljoen soldaten heeft tot net iets minder dan twee miljoen.

Dit zou betekenen dat Rusland ongeveer 7,24% van haar bevolking heeft uitgerust als soldaat, tegenover 7,23% van Turkije en 11,74% van İran. Voor uitgave heeft Turkije met een militair budget van tussen de 20 miljard dollar, ruim 5,3% van het Bruto Binnenlands Product van Turkije[12], en 30 miljard 936 miljoen dollar[13] flink wat investeringen lopen. Dit is nog los van het bedrag van 160 miljard dollar, waarmee Turkije in 1998 aankondigde een nieuw militair programma te lanceren om over een periode van twintig jaar middels diverse projecten tanks, straaljagers, helikopters, onderzeeërs, oorlogsschepen en aanvalsgeweren te moderniseren. Ook komt het bedrag van 175 miljoen dollar, wat Turkije en Amerika hebben vastgelegd in een overeenkomst waarbij Turkije wordt aangemerkt als een 'level 3-partner', voor de ontwikkeling van het hypermoderne vliegtuig Joint Strike Fighter (JSF) hier nog bovenop. Dat Turkije net als het Verenigd Koninkrijk, Italië, Nederland, Canada, Denemarken en Noorwegen is aangemerkt als een level 3-partner is, spreekt al boekdelen.[14] Hiermee blijkt zowel de uitgave van Turkije, als de technologie waarmee het haar troepenmacht uitrust, niet onder te doen voor die van andere landen.

Voor Rusland en İran blijven deze uitgave-posten steken op respectievelijk 43 miljard 200 miljoen dollar[15] en 6 miljard 300 miljoen dollar[16].

Wat technologie betreft wordt Turkije dikwijls onderschat in Nederland, dit blijkt bijvoorbeeld ook als men kijkt naar de erkenning van Turkije als 'potentiële kernmacht'. Om de publieke opinie in Nederland te meten kan men gerust kijken naar één van de grootste sociale media-organisaties in het West-Europese land. Zo ziet men op de Nederlandse wikipedia-pagina dat Turkije nergens wordt aangeduid als een land dat de beschikking heeft over kernbommen, dit terwijl we hiervoor al hebben gezien dat Turkije 40 NAVO-kernbommen mag gebruiken voor eigen doeleinden. De aanwezigheid van deze kernbommen in Turkije komt ook terug in andere internationale berichtgeving.[17] In Nederlandse kranten wordt daar echter niet over bericht, zo ook niet in Dagblad Pers van 21 maart 2011. Daar verscheen een extralang achtergrondartikel van twee volledige A3-pagina's over militaire grootmachten, maar werd met geen woord gerept over Turkije.[18] Het is vooral frappant omdat het artikel, toepasselijk genaamd 'De wind waait voortaan uit het oosten', vooral repte over het feit dat de militaire grootmachten zich in het oosten (dus ten oosten van Europa en de Verenigde Staten) manifesteerde. Landen zoals Japan, Rusland en Saoedi-Arabië werden genoemd terwijl vooral laatstgenoemde behalve een indrukwekkend Bruto Nationaal Product (BNP) niks toevoegt op het gebied van militaire technologie. De situatie werd pas echt vreemd toen hetzelfde artikel een Top 11 van militaire grootmachten liet zien en daarbij ook geen enkele melding van Turkije maakte. Dit terwijl het Anatolische land al jarenlang op een plek binnen de Top 10 staat, zo ook op GFP waar Turkije vorig jaar op plek 8 stond en dit jaar op plek 10 staat.[19] Binnen de NAVO staat Turkije zelfs op plek 2, vlak na de Verenigde Staten. Dit alles weerhield Dagblad De Pers er helaas niet van om zeer onzorgvuldig om te springen met de feiten en zelfs (wellicht onbedoeld) Turkije in zijn totaliteit te negeren tijdens het samenstellen van dit achtergrondartikel in kwestie; want nergens op het twee volledig A3-tellende artikel kwam überhaupt het woord 'Turkije' voor, zelfs niet in de tabellen of Top 11. Aan de andere kant werd er ingegaan op het Midden-Oosten, waaronder Israël, Saoedi-Arabië, Koeweit, Irak en de Emiraten. Merkwaardig hierbij is dat Israel veel van haar militaire technologie benut door middel van een intensief militair samenwerkingsverband met Turkije. Ook Nederland en Australië komen aan bod, laatstgenoemde zelfs met de mededeling dat het "25 miljard dollar investeert in de komende jaren". Dit terwijl een land zoals Turkije ruim 160 miljard dollar investeert, toch wordt Australië genoemd en Turkije niet.

Het lijkt er dus op dat Turkije miskent is op dit gebied (zoals op zoveel andere gebieden evenwel), maar het land heeft desalniettemin een sterk militair grootmacht-gehalte. Een gehalte wat vaak onderkent wordt door West-Europese landen, waaronder Nederland in het bijzonder.

[1] 'İşte TSK'daki asker sayısı [En hier de soldaataantallen van de TSK', op: Habervitrini (01/05/2009). Beschikbaar op: http://www.habervitrini.com/haber.asp?id=398977 (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[2] 'Population Available: 39,645,893 [2008] & Fit for Military Service: 33,444,999 [2008]', zie: http://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.asp?country_id=Turkey (geraadpleegd op: 27 mei 2011)

[3] 'Reaching Military Age Annually: 1,298,979 [2008]', zie: idem

[4] 'Defense Budget: $30,936,000,000 [2009]', zie: idem

[5] Officiële website van de Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) [Turkish Armed Forces (TAF)]: http://www.tsk.tr/eng/index.htm (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[6] 'Foreign Minister Wants US Nukes out of Germany', in: Der Spiegel Online International (01/10/2009). Beschikbaar op: http://www.spiegel.de/international/germany/0,1518,618550,00.html (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[7] 'Nükleer santralin adresi Sinop [Sinop is het nieuwe adres van de nucleaire centrale', op: NTV MSNBC (13/04/2006). Beschikbaar op: http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/368946.asp (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[8] 'ABD basını nükleer güç konusunda Türkiye'ye taktı [Media VS heeft het gemunt op Turkije omtrent haar kernmacht-aspiraties', in: Hürriyet USA (03/08/2006). Beschikbaar op: http://www.hurriyetusa.com/haber_detay.asp?id=8016 (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[9] 'Active Military Personnel: 1,245,000 [2008] & Active Military Reserve: 2,400,000 [2008] & Active Paramilitary Units: 359,100 [2008]', zie: http://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.asp?country_id=Russia (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[10] 'Active Military Personnel: 545,000 [2008] & Active Military Reserve: 350,000 [2008] & Active Paramilitary Units: 11,390,000 [2008]', zie: http://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.asp?country_id=Iran (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[11] 'Active Military Personnel: 514,000 [2008] & Active Military Reserve: 380,000 [2008] & Active Paramilitary Units: 148,700 [2008]', zie: http://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.asp?country_id=Turkey (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[12] 'İşte TSK'daki asker sayısı [En hier de soldaataantallen van de TSK', op: Habervitrini (01/05/2009). Beschikbaar op: http://www.habervitrini.com/haber.asp?id=398977 (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[13] 'Defense Budget: $30,936,000,000 [2009]', zie: http://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.asp?country_id=Turkey (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[14] 'DoD, Turkey sign Joint Strike Fighter Agreement', in: U.S: Department of Defence (11/07/2002). Beschikbaar op: http://www.defense.gov/releases/release.aspx?releaseid=3417 (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[15] 'Defense Budget: $43,200,000,000 [2008]', zie: http://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.asp?country_id=Russia (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[16] 'Defense Budget: $6,300,000,000 [2007]', zie: http://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.asp?country_id=Iran (geraadpleegd op: 27/05/2011)

[17] 'VS heeft (officieel) 480 atoombommen in Europa', op: Altermedia Vlaanderen (22/10/2004). Beschikbaar op: http://vl.altermedia.info/anti-imperialisme/vs-heeft-officieel-480-atoombommen-in-europa_3141.html(geraadpleegd op: 27/05/2011)

[18] 'De wind waait voortaan uit het oosten', in: Dagblad De Pers (21/03/2011), p. 8-9

[19] Citaat: "Old Rank Order (from #1 - #39): USA, Russia, China, India, Germany, France, Japan, Turkey, Brazil, UK […]", op: GlobalFirePower.com, zie: http://www.globalfirepower.com/ (geraadpleegd op: 27/05/2011)