Turkije: Euro of Avro?

We gaan voortaan ‘Avro’ zeggen...

De problemen in Turkije houden niet op... Ook al zijn sommige problemen kleinschalig, sommige hebben betrekkingen op elk deel van de samenleving. Wat gaan we bijvoorbeeld zeggen tegen de Europese geldeenheid? Yuro, öro, oyro of efro? Wat was het vroeger mooi, als eerst kwam de Amerikaans geldeenheid dollar; daarna de Duitse geldeenheid mark; de Franse geldeenheid frank; de Engelse eenheid sterlin; de Italiaanse geldeenheid lire... Tuurlijk werden de dollar en mark het meest gebruikt. De uitspraak was ook makkelijk. Toen ze allemaal hun geld veranderden in ‘euro’ begonnen de moeilijkheden. De Fransen zeggen ‘Öro’, de Duitsers ‘Oyro’ en de Grieken ‘Efro’. Allemaal hebben ze de naam van het geld toegepast op hun eigen taal. Wij echter zijn helemaal gemixed; sommigen zeggen ero, sommigen zeggen euro en anderen zeggen yuro. Nu, is er ook een goede (uitspraak)? Degenen die vanaf nu TRT (Türk Radyo ve Televizyon) luisteren, zullen leren wat Turken moet zeggen. Want de (overheids)instelling die in Turkije het Turks het best gebruikt en praat, is de TRT (Turkse Radio en Televisie). Vanaf nu gaan wij in deze column net als TRT ‘Avro’ zeggen. Waarom zegt TRT eigenlijk ‘Avro’, dat moet een reden hebben... Uiteraard is die er: de Türk Dil Kurumu (Turkse Taal İnstelling)... De voorzitter van de Turkse Taal İnstelling (TDK) Şükrü Haluk Akalın verklaart de reden hiervoor in het tijdschrift van TRT ‘Televisie’ als volgt: “De Europese geldeenheid wordt in Frankrijk als ‘Öro’, in Duitsland als ‘Oyro’ en in Griekenland als ‘Efro’ toegepast op hun eigen taal. In Turkije was er ook behoefte aan een dergelijke toepassing. Het continent heet in het Turks ‘Avrupa’. Daarom zijn de eerste drie medeklinkers van het woord Avrupa (avr) gepakt, hieraan hebben we het geluid dat symbool staat voor de geldeenheid (o) toegevoegd. Zodoende is ‘Avro’ tevoorschijn gekomen.” Akalın zegt dat het als ‘euro’ geschreven en de als ‘Yuro’, ‘Öro’ of ‘Oyro’ uitgesproken woord, in strijd is met de regels van het Turks. Er is dus nog een kwestie opgelost; we gaan geen ‘yuro, öro, oyro’ meer zeggen, maar ‘Avro’. Als we het zeggen natuurlijk; als we de regel toepassen natuurlijk...

Armand Sağ

29 maart 2006

© Armand Sağ 2006